Bệnh Tưởng Và Thuốc Men : quẵng gánh lo đi và vui sống

Một hôm tôi hỏi một người bạn: đường trong máu bao nhiêu, cholesterol bao nhiêu, ông ta nói ông không biết. Tôi ngạc nhiên hỏi thế thỉnh thỏang bạn không kiểm soát sao? Ông nói: Không! Kiểm soát làm gì để thêm lo. Tục ngữ Việt Nam có câu “bói ra ma, quét nhà ra rác” thì khám bệnh ra bệnh thôi. Một người bạn khác của tôi có một người vợ để ý từng dấu hiệu bất thường trong cơ thể và tham khảo ý kiến bác sĩ gia đình, bác sĩ chuyên khoa và bất cứ bạn bè nào và dùng đủ thuốc nam, thuốc bắc, thuốc tây để chống lại bất cứ thứ bệnh tưởng tượng nào. Tuổi bà trong khoảng 60, trông có sức khỏe và mỗi ngày bà uống ít nhất 5 hay 7 thứ thuốc tây và vài ba loại thuốc bắc, thuốc nam.

Theo bà Shannon Brownlee trong một bài báo đăng trên tờ tuần báo Washington Post National Weekly Edition số ngày 7-13/4/2008 thì cả hai trường hợp đều quá đáng. Người bạn tôi khi biết bệnh phải đi bác sĩ thì có thể đã quá muộn. Còn bà vợ bạn tôi cũng có thể chết vì thuốc. Theo bà Brownlee cách tốt nhất là quan tâm vừa phải và đừng lo lắng thái quá .

Bà Brownlee kể trường hợp cá nhân của bà. Trên 50 tuổi, tráng kiện, không hút thuốc, mỗi ngày đi bộ năm ba cây số, chơi tennis và đôi khi thắng những tay vợt 40 tuổi là thường. Thế nhưng một hôm đi lên một con dường dốc bà thấy hụt hơi và bà đâm lo. Bà tự hỏi: “Có phải đây là dấu hiệu của một heart attack không? Không lẽ. Mình khỏe mà. Nhưng biết đâu. Sách báo thường cảnh giác có nhiều phụ nữ trung niên, sức khỏe tốt vẫn bị heart attack mà.”

Có thể đa số chúng ta đều có những lo lắng và thắc mắc như bà Brownlee. Thấy đau đau nơi vùng ngực, không biết vì acid trong bao tử hay máu cơ tim không đủ đây. Thấy nhức đầu, không biết vì áp huyết cao hay dấu hiệu của stroke? Gia đình bà Brownlee khi có dịp gặp bạn bè thường bàn luận về chính trị, khoa học, tôn giáo và con cái, nhưng khi nào cũng kết thúc với những câu hỏi về sức khỏe như đường trong máu, cao áp huyết hay không và cholesterol bao nhiêu, đi bộ hay chạy tốt hơn, và ngáy khi ngủ có phải là triệu chứng mất hơi thở khi ngủ (sleep apnea) không. Hỏi han nhau y như là ai cũng có bệnh cả .

Lẽ dĩ nhiên, trong chúng ta có người cao áp huyết. Và có thể một người bạn cùng lứa với chúng ta vừa chết vì bệnh ung thư hay heart attack, và chúng ta biết rằng tuổi càng về chiều chúng ta sẽ vướng một thứ bệnh nào đó, it nhất cũng là bệnh già. Nhưng điều đó không có nghĩa chúng ta cứ phải chăm chăm canh chừng bệnh.

Theo bà Brownlee chính vì biết mọi người canh chừng bệnh để sống lâu nên truyền thông và các bác sĩ càng làm cho mọi người lo lắng hơn tưởng rằng mình phải có một thứ bệnh nào đó. Để rồi cứ ngay ngay ôm một mối lo, nhưng chưa chắc nhờ vậy mà sống lâu hơn. Nên biết rằng cơ thể con người có sự điều chỉnh tự nhiên để cho phép chúng ta không nên dành một chỗ quá lớn cho các bác sĩ và thuốc men trong cuộc đời chúng ta .

Là một phóng viên theo dõi về y khoa bà Brownlee nói bà biết quan điểm này làm cho y khoa chậm phát triển. Nhưng cứ nhìn xem hằng ngày các nguồn thông tin về sức khỏe bảo ta những gì: kiểm soát trọng lượng; thử cholesterol; coi chừng dấu hiệu của stroke; ngủ đầy đủ nếu không muốn bị tai nạn khi lái xe; có một cục u nhỏ trên lưng, coi chừng ung thư da; bị táo bón, coi chừng ung thư buồng trứng … Hãy đi thử máu, hãy gặp bác sĩ … ôi chao, thật là nhức đầu .

Làm cho người ta lo sợ là một trong những nguyên tác đề phòng bệnh. Và cơ sở y khoa có uy tín như American Cancer Society cũng áp dụng nguyên tắc này. Từ năm 1936 American Cancer Society đã đưa ra khẩu hiệu “không ai bảo đảm rằng mình không bao giờ bị ung thư” để thúc đẩy phụ nữ đi khám vú. Hiện nay các tổ chức quan tâm đến sức khỏe, nếu quan tâm đến một thứ bệnh, thường có khuynh hướng phóng đại con số người bị bệnh đó và đưa ra những dữ kiện (không lấy gì thuyết phục) để chứng minh bệnh đó rất nguy hiểm. Thí dụ Tổ chức lo về giấc ngủ (National Sleep Foundation) mới đây đưa ra con số thống kê (tưởng tượng) là 75% người thiếu ngủ sẽ mất khả năng sinh lý. Mấy năm trước đây Hội chống bệnh ung thư vú quảng cáo rằng bệnh ung thư vú là bệnh làm chết nhiều phụ nữ nhất (trong khi ai cũng biết phụ nữ chết nhiều nhất về bệnh tim, thứ đến là ung thư phổi).

Bà Brownlee nói điều cần biết là các hãng bào chế thuốc chỉ muốn bạn quan tâm đến bệnh hoạn. Có quan tâm mới đi bác sĩ, và họ mới bán được thuốc. Cho nên họ bỏ ra khá nhiều tiền để quảng cáo sự nguy hiểm về loại bệnh trạng mà thuốc họ vừa chế là thuốc chữa trị. Đôi khi họ tạo ra một thứ bệnh mới cần thuốc của họ.

Lấy thí dụ về bệnh “osteopenia”, một bệnh mới được khai sinh tạm dịch là bệnh “tiền loãng xương”. Bệnh loãng xương gọi là bệnh osteoporosis. Hiện nay tại Hoa Kỳ mỗi năm có hằng triệu phụ nữ trên 50 tuổi đi khám xem mình có bị “osteopenia” không. Theo quảng cáo của giới bào chế thuốc thì tình trạng osteopenia là tình trạng báo trước bệnh loãng xương. Bệnh loãng xương nặng sẽ làm cho bệnh nhân cao niên khi té dễ bể xương chậu và có thể kéo theo bệnh sưng phổi sinh ra tử vong.

Vấn đề ở đây là “osteopenia” và “osteoporosis” không phải là bệnh mà là một ‘tình trạng”. Trước thập niên 1990 các bác sĩ định nghĩa tình trạng osteoporosis là tình trạng một người lớn tuổi đã bị gãy xương một lần. Nhưng khi hãng bào chế Merck chế ra thuốc Fosamax chống tình trạng osteoporosis hãng Merck muốn thuốc Fosamax của họ chữa trị một triệu chứng khác nữa, hơn là chỉ chữa cho người lớn tuổi đã bị gãy xương một lần. Hãng Merck thuê một số bác sĩ nghiên cứu (với đơn đặt hàng được viết sẵn) để xác định một tình trạng của xương báo hiệu trước triệu chứng osteoporosis mà không cần chờ bị gãy xương mới biết. Các bác sĩ này đơn phương ấn định hai thứ tỷ trọng của xương. Tỷ trọng trung bình của các phụ nữ 30 tuổi khỏe mạnh là tỷ trọng A. Tỷ trọng B thấp hơn là tỷ trọng của những phụ nữ bị osteoporosis. Bây giờ nhóm bác sĩ nghiên cứu kết luận rằng phụ nữ nào có tỷ trọng xương ở giữa A và B là người có bệnh osteopenia (chuẩn bệnh loãng xương), một danh từ mới trong y khoa do các vị bác sĩ trên đặt ra. Và thuốc để chữa osteopenia không gì khác hơn là thuốc Fosamax!

Vì khoảng 30% phụ nữ sau khi mãn kinh đều có tỷ trọng xương giữa A và B cho nên bỗng chốc 30% phụ nữ mãn kinh bỗng thấy mình có bệnh “osteopenia” và hãng Merck tha hồ hốt bạc. Hãng Merck còn chế ra máy DEXA bán rẻ cho các bác sĩ dùng để đo tỷ trọng của xương một cách mau chóng .

Các hãng bào chế tạo ra nhiều trường hợp “chuẩn bệnh” khác để bán thuốc và chúng ta vì lo cho sức khỏe trở thành những con mồi ngon. Đường trong máu hay áp huyết của bạn có thể bình thường nhưng cũng không nên ngạc nhiên nếu bác sĩ (với thiện chí) bảo bạn nên uống thuốc này thuốc nọ đề phòng tiểu đường hay áp huyết cao. Một bác sĩ chuyên về da có thể cắt một cục u nhỏ trên cơ thể bạn nói là để tránh ung thư, nhưng thực ra nó có thể chỉ là một cục u bình thường trên mọi cơ thể. Bạn có thể được bác sĩ cho thuốc chống cholesterol trong khi bạn chỉ có cholesterol hơi cao mà nếu không uống thuốc gì suốt đời bạn cũng không bị nhồi máu cơ tim. Cách đây mấy năm khi hãng bào chế Pfizer chế ra thuốc Lipitor trị cholesterol cao, Pfizer dùng hình ảnh một phụ nữ 50 tuổi qua đời vì nhồi máu cơ tim (do không biết trị cholesterol cao sớm) để quảng cáo Lipitor. Chính sách vừa quảng cáo vừa đe dọa đã làm cho két bạc của Pfizer càng ngày càng đầy.

Bà Brownlee nói có một sự thật không ai để ý là chúng ta vẫn sống được trong cuộc đời có nhiều bất trắc dù chúng ta không thể tiên đoán mọi cảnh huống. Người Tây phương muốn sự việc gì cũng phải có câu trả lời, trong khi văn hóa của Đông phương cho rằng chúng ta không thể có mọi câu trả lời trước huyền bí của vũ trụ .

Vì quá lo bảo vệ sức khỏe, tính trước để tránh mọi thứ bệnh, tìm tòi cho ra nguyên ủy tại sao bụng mình xót, tại sao vùng ngực nhói đau trong khoảnh khắc, vô tình chúng ta làm mồi cho các bác sĩ và các hãng bào chế thuốc. Chúng ta lo già, chúng ta lo chết, nhưng già và chết là chuyện sẽ đến không sao tránh được .

Thế giới chúng ta đang sống là thế giới của thuốc men, và ai nghi ngờ khả năng của thuốc được xem là người không có óc khoa học. Bà Brownlee nói bà sống với nghề làm phóng sự y khoa nên bà biết khả năng huyền diệu của thuốc cho người thật sự bệnh hoạn, và bà từng đau lòng thấy người có bệnh mà không có khả năng mua thuốc chữa trị. Nhưng bà cũng nghĩ rằng chúng ta sẽ trả một giá rất mắc nếu nhìn đâu cũng thấy bệnh. Trước hết cần biết rằng thuốc nào cũng có tác dụng phụ có hại cho cơ thể từ Aspirin đến Zocor ( A đến Z) và đôi khi còn gây tác hại hơn là bệnh. Lấy thí dụ thuốc Fosamax được quảng cáo chống bệnh chuẩn loãng xương. Thuốc Fosamax có thể làm xương hàm chết dần. Và cho đến nay không có một điều tra y khoa nào đứng đắn cho thấy thuốc Fosamax giúp người dùng tránh được chứng loãng xương và gãy xương khi té. Thuốc Fosamax còn sinh ra acid trong bao tử, và để trị chúng ta phải dùng thuốc chống acid (như Nexium được quảng cáo rầm rộ chẳng hạn), và thuốc Nexium làm cho người dùng bị nước trong phổi. Và nếu cứ chăm chăm tìm thuốc chữa trị mọi biểu hiện bất thường nơi cơ thể chúng ta sẽ bị bệnh lo âu . Lo âu có thuốc lo âu và càng làm chúng ta lo âu!

Bà Brownlee khuyên chúng ta nên sống điều độ và không nên quá âu lo về bệnh tật. Bệnh là điều không ai tránh được dù có sẵn thuốc tiên. Khi nào bệnh thì tìm cách chữa trị, đo áp huyết, đo đường trong máu, đo cholesterol, và nếu là phụ nữ thì đi soi vú .

Bà thổ lộ rằng điều bà làm hằng ngày là tập thể dục vừa phải, ăn thức ăn lành, ngon và chừng mực nhưng bà không kiểm soát cholesterol định kỳ, bà không uống thuốc đề phòng bệnh gì cả vì bà biết chúng không giúp bà tránh bệnh. Bà nói: nếu hôm nay tôi có việc cần phải thức khuya tôi không ưu tư tự hỏi có hại gì không, tôi chờ tối hôm sau sẽ ngủ bù. Tôi biết xương tôi xốp dần theo tuổi tác, nhưng tôi không uống thuốc vì biết rằng chỉ có hại nhiều hơn là lợi .

Bà Broenlee kết luận: “Để tránh bệnh lo âu, trong các phóng sự y khoa tôi cố gắng trấn an người nghe đồng thời để trấn an tôi hơn là theo đường lối của các hãng bào chế làm cho mọi người âu lo. Nguyên tắc của tôi là quẵng gánh lo đi và vui sống.”

Trần Bình Nam

Read More

Tánh Nóng Hại Sức Khoẻ

Bên cạnh câu nói "Tiếng cười bằng mười thang thuốc bổ," người ta cũng tìm thấy những người thường xuyên nổi cáu sẽ mất nhiều thời gian hơn để hồi phục từ các chấn thương.

Các nghiên cứu trước đã tìm ra mối liên hệ giữa những người nóng nảy với sự gia tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch, huyết áp cao và đột quỵ, đặc biệt ở đàn ông. Nhưng nghiên cứu mới lần đầu tiên khẳng định sự cáu giận còn tác động tới quá trình lành lặn vết thương.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Ohio, Mỹ, đã gây một vết bỏng nhẹ lên cánh tay của 98 tình nguyện viên. Những người này sẽ được theo dõi trong 8 ngày về quá trình hồi phục của da. Trước đó, các tình nguyện viên cũng được làm các bài kiểm tra tâm lý để đánh giá mức độ dễ nổi cáu của mỗi người.

Kết quả rất rõ ràng: những ai khó kiềm chế cơn giận sẽ tăng gấp 4 lần khả năng phải cần thêm 4 ngày để vết thương lành hẳn, so với những người kiểm soát tâm lý tốt hơn. Những người thất bại trong việc kiểm soát bản thân cũng có hàm lượng hoóc môn stress cao hơn, dẫn đến việc khỏi bệnh lâu hơn.

"Khả năng kiềm chế cơn giận có một tác động rõ rệt đối với việc lành lặn vết thương", tác giả nghiên cứu Jean Philippe Gouin kết luận. Theo ông, các liệu pháp tâm lý kiểm soát cơn giận có thể giúp bệnh nhân hồi phục từ các cuộc phẫu thuật nhanh chóng hơn.

Read More

Bạn có biết

Bạn có biết các loại vitamin chúng ta thường dùng hiện đang là một đề tài lớn cho TQ. Gần như là, mỗi lần chúng ta ngậm một viên Vitamin C chẳng hạn, đa phần nơi sản xuất là TQ. Trong vòng chưa đầy một thập niên, TQ cung cấp 90% thị trường Vit C ở Hoa Kỳ. Kỹ nghệ Vitamin của TQ gồm trên 5.000 công ty sản xuất với 2 triệu dịch vụ thương mài đạt 2,5 tỷ Mỹ kim thương vụ trên thế giới năm 2006. Dĩ nhiên, với một mức phát triển và sản xuất như trên, tệ nạn kém phẩm chất, chai lọ không xuất xứ, thiếu bảng phân tích hoá chất và sử dụng xảy ra nhiều hơn.

Một sản phẩm không kém quan trọng nữa ở TQ là thuốc làm giảm cân đã được quảng cáo và bày bán khắp thế giới. Người tiêu thụ không thể nào phân biệt được thuốc thật hay thuốc giả cùng sản xuất từ TQ và đã có nhiều vụ kiện tập thể (class action) về các loại thuốc nầy ở Hoa Kỳ.

Hiện nay, hầu hết các quốc gia trên thế giới đều nhập cảng thuốc trụ sinh hoặc kháng sinh, diếu tố (enzymes), và nhiều loại amono acid dưới dạng nguyên thuỷ (primary). TQ sản xuất 70% penicillin, 50% aspirin, 35% acetaminophen (Tylenol là tên thương hiệu của hoá chất nầy) cung cấp cho nhân loại toàn cầu.

Trung Quốc (TQ) đang trên đà phát triển vượt bực nhất là trong những năm gần đây. Hiện tại, TQ là quốc gia thứ hai chỉ đứng sau Hoa Kỳ về thành phẩm sản xuất cho nhu cầu của con người trên thế giới. Hàng hoá TQ tràn ngập khắp nơi. Nhưng chỉ trong vòng ba năm trở lại đây, kỹ nghệ hoá chất và dược phẩm TQ đã có những bước tiến nhảy vọt, từ đó nảy sinh ra một số lo ngại về phẩm chất (quality), vì quốc gia nầy thể hiện nhiều cung cách “làm ăn” đôi khi vượt qua tiêu chuẩn cho phép của các định chế quốc tế áp dụng cho ngành hóa chất, sinh hoá, và dược phẩm và chi lo chú trọng vào lượng (quantity) mà thôi.

Trong vòng hai năm trở lại đây, TQ đã làm cho quốc tế e ngại về tính an toàn của sản phẩm sản xuất từ nước nầy. Qua quá nhiều “sự cố” trong quá khứ về mức an toàn của thực phẩm và dược phẩm TQ xảy ra hầu như thường xuyên hơn, từ vụ thức ăn gia súc TQ bị nhiễm độc vào 4/2007, kem đánh răng có chứa dimethylglycol sau đó, và gần đây nhất thức ăn “há cảo” (2008) TQ sản xuất qua Nhật Bản chứa nhiều dư lượng hoá chất bảo vệ thực vật v. v… vấn đề an toàn sản phẩm đã được thế giới nêu lên ngày càng gay gắt hơn.

Như đã nói ở phần trên, chúng ta, người tiêu thụ sản phẩm TQ hiện tại, từ đồ chơi cho trẻ em, đến hầu hết các dụng cụ dùng trong nhà bếp hay dụng cụ trang trí, từ một thức ăn tươi, khô đơn giản đến những thức ăn “cao cấp” như yến, sâm nhung chẳng hạn, từ viên thuốc cảm cúm cho đến các loại thuốc trị liệu nhiều bịnh rất phức tạp…tất cả những sản phẩm trên có thể mang đến nguy cơ bất ngờ và bất cứ lúc nào cũng có thể xày đến cho chúng ta. Mọi đề phòng hầu như bất lực, ngoại trừ chúng ta hoàn toàn tẩy chay không sử dụng sản phẩm có mang nhản hiệu “made in China”, nhưng điều đó không thể xảy ra được. Nhưng cũng không hẳn chúng ta hoàn toàn “miễn mhiểm” hội chứng TQ đâu, vì còn biết bao nhiêu hàng nhái, hàng giả không nhản hiệu hay có nhản hiệu dưới một thương hiệu khả kính như Colgate (trong vụ kem đánh răng giả), tất cả đều có xuất xứ từ Trung Quốc!

Trong một phát biểu mới nhất ngày 21/2/2008, Bà Đường Vân Hoa thuộc Văn phòng An toàn Thực phẩm Bắc kinh nói rằng:”TQ tuyên bố với công đồng quốc tế rằng thức ăn tại Olympic Bắc Kinh sẽ an toàn và các đội tuyển không cần phải tự đưa thức ăn tới TQ”. Tuy công bố như trên, nhưng Uỷ ban Thế vận Hoa Kỳ cũng sẽ cho chở sang TQ 15.000 Kg thịt bò, gà, heo cho vận động viên của mình.

Ngày 14/2/2008, nhà đạo diễn đã từng đoạt giải Oscar Steven Spielberg tuyên bố từ chức vụ Cố vấn quảng cáo cho Thế vận Bắc Kinh. Tin tức nầy công thêm hàng loạt những sự kiện bất lợi cho TQ trong khoảng thời gian trên như: 1- Nga tố cáo xe Geely của TQ không an toàn ngày 3/2, 2- Ngày 12/2, Hoa Kỳ bắt giữ 4 gián điệp TQ, 3- Ngày 12/2, Liên Hiệp Âu châu đang dự định khởi tố TQ lên WTO, 4- Ngày 13/2, Nhật Bản phát hiện thuốc bảo vệ thực vật trong hắc cảo TQ; 5- Ngày 19/2, Nhật Bản lại phát hiện thuốc trừ sâu trong cá thu đông lạnh chế biến tại TQ.

Kinh nghiệm cho Việt Nam

Hẳn chúng ta còn nhớ, Việt Nam cũng đã trãi qua quá nhiều kinh nghiệm trong quá khứ về vấn nạn hoá chất và dược phẩm TQ rồi. Xin nhắc lại một vài sự kiện “thương đau”:

1- Năm 2005, TS Nguyễn Quốc Tuấn đã phân tích và khám phá các loại hoá chất dưới dạng bột bảo quản và tăng trưởng được bày bán tự do ở Hà Nội, sau đó, hoá chất trên tràn ngập Sài Gòn. Đó chính là hoá chất 2,4,5-T, thành phần chính trong chất Da Cam có chứa Dioxin. Khám phá nầy đã làm cho TS Tuấn mất chức Trưởng Phòng Phân tích Môi trường và không biết đã bị thuyên chuyển đi nơi khác hay mất tích?

2- Phẩm màu Sudan TQ đã gây hậu quả không nhỏ qua các vụ nhiễm độc tập thể ở Việt Nam năm 2005;

3- Thức ăn có trộn lẩn hoá chất làm tăng cân và béo phì ở một số trường mẫu giáo cũng đã làm náo loạn dư luận một thời năm 2006;

4- Và những vụ nhiễm độc trong các quán ăn tập thể hay trong căn tin hầu như xảy ra hàng ngày ở khắp nơi do thức ăn bị nhiễm độc, do rau đậu đã được trồng bằng những loại hoá chất “không tên” bày bán đầy rẩy khắp nơi, rất hữu hiệu, bảo đảm tăng một vài cm trong một đêm!

5- Về dược phẩm, qua kinh nghiệm bịnh SARS đã được phát hiện đầu tiên ở Thượng Hải,TQ đã được dấu kín mãi đến khi có người chết ở đây và tràn lây sang Việt Nam, TQ mới chịu cho nhân viên LHQuốc vào điều tra;

6- Biết bao hoá chất bảo quản thực vật, động vật không tên sản xuất từ TQ được bày bán ngang nhiên từ bao năm nay đã được báo chí trong nước kêu gào nhưng Việt Nam vẫn không có một phản ứng nào để ngăn chặn cả, hay nếu có chỉ làm cho có lệ mà thôi. Các hoá chất trên hầu hết là những hoá chất đã bị cấm dùng trong thực phẩm hay sử dụng với một vi lượng nhỏ và hoá chất phải có độ tinh khiết là 99,9999%. Điều nầy TQ đã không làm. Một thí dụ điển hình là trong quá trình điều chế hoá chất bảo quản sodium benzoate, vẫn còn tồn đọng dư lượng phenol, một hoá chất độc hại ảnh hưởng lên thần kinh của trẻ em, làm chậm phát triển; do đó, cần phải tinh chế để loại trừ hoá chất sau cùng nầy. TQ đã không làm, vì vậy giá thành của hoá chất bảo quản trên rất rẻ so với hoá chất nhập cảng từ Tây phương.

7- Rốt ráo hơn nữa, qua nhiều bịnh lạ xảy ra cho trẻ em, hoặc học sinh cấp I ở nhiều nơi từ Bắc chí Nam, ở những vùng nông thôn xa các khu công nghiệp hoá chất đã được một số quan sát viên, bác sĩ và bình luận gia đặt nghi vấn, vì chưa từng xảy ra trong lịch sử y khoa. Và nghi vấn đó có thể là một loại vũ khí sinh học phát xuất từ TQ để thử nghiệm vũ khí giết người hàng loạt?

MAI THANH TRUYẾT

Read More

Truyện thật người thật : Sức Mạnh của Nụ Cười

"Hãy mỉm cười với nhau, mỉm cười với vợ bạn, với chồng bạn, với con bạn và với mọi người - dù đó là ai, vì điều này sẽ giúp bạn lớn lên trong tình yêu của nhau".

Tôi viết ra điều này từ kinh nghiệm bản thân mình. Một ngày nọ, mệt mỏi sau một ngày làm việc, tôi bước từ sở làm về với khuôn mặt nặng trĩu. Thế rồi một người chẳng quen biết gì trên xe điện mỉm cười với tôi, và theo phản xạ, tôi cũng cười đáp lại. Đột nhiên, mọi mệt nhọc trong tôi dường như tan biến.

Có một câu chuyện của Saint Exupéry mà tình cờ tôi đọc được. Những người say mê văn học không xa lạ gì với tác giả cuốn Hoàng tử bé. Ông từng là phi công tham gia chống phát xít trong Thế Chiến II. Từ những năm tháng này, ông đã viết ra Nụ cười. Tôi không biết đây là một tự truyện hay một truyện hư cấu, song tôi tin rằng nó có thật. Trong truyện, Saint Exupéry là một tù binh bị đối xử khắc nghiệt và ông nghĩ rằng nay mai mình sẽ bị xử bắn như những người khác. Ông viết :

"Tôi trở nên quẫn trí. Bàn tay tôi co giật và rút từ túi ra một điếu thuốc. Nhưng tôi lại không có diêm. Qua chấn song, tôi nhìn thấy người cai tù. Anh ta không thấy tôi, nên tôi đành gọi :

-Xin lỗi, anh có lửa không ?

Anh nhún vai rồi tiến lại gần. Khi rút que diêm, tình cờ mắt anh nhìn vào mắt tôi. Ngay lập tức, tôi mỉm cười. Tôi chẳng hiểu tại sao mình lại làm như thế. Có lẽ vì khi muốn làm thân với ai đó, người ta dễ dàng nở một nụ cười.

Lúc này, dường như có một đốm lửa bùng cháy ngang kẽ hở giữa hai tâm hồn chúng tôi, giữa hai trái tim con người. Tôi biết anh ta không muốn, song do tôi cười nên anh ta phải mỉm cười đáp lại. Anh bật diêm, đến gần tôi hơn, nhìn thẳng vào mắt tôi và miệng vẫn cười. Giờ đây, trước mặt tôi không còn là một viên cai tù phát xít mà chỉ còn là một con người.

-Anh có con không ? - Anh ta hỏi tôi.

-Có - Tôi đáp, và lôi từ túi ra chiéc bóp có hình gia đình mình. Đoạn anh ta cũng lôi từ túi ra tấm hình của những đứa con và bắt đầu kể những hi vọng của anh đối với chúng.

Đôi mắt tôi nhòa lệ. Tôi biết rằng mình sắp chết và chẳng bao giờ gặp lại người thân. Anh ta cũng khóc. Đột nhiên, không nói một lời, anh ta mở khóa và kéo tôi ra khỏi buồng giam. Anh lặng lẽ đưa tôi ra khỏi thành phố, thả tôi ra rồi quay trở về.

Thế đó, cuộc sống của tôi đã được cứu rỗi nhờ một nụ cười.

Từ khi đọc được câu chuyện này, tôi nghiệm ra được nhiều điều. Tôi biết rằng bên dưới mọi vỏ bọc mà chúng ta tạo ra để bảo vệ mình, bảo vệ phẩm giá và vị thế của mình, bên dưới những điều này còn có một cái thật quý giá mà tôi gọi là tâm hồn.

Tôi tin rằng nếu tâm hồn bạn và tâm hồn tôi nhận ra nhau thì chúng ta chẳng còn gì phải sợ hãi hay căm thù nhau. Nếu bạn từng có khoảnh khắc gắn bó với người khác qua sức mạnh của nụ cười, thì tôi tin bạn cũng đồng ý với tôi đó là một phép lạ nho nhỏ, một món quà tuyệt vời mà chúng ta có thể dành cho nhau. Mẹ Theresa đã cảm nhận điều này trong cuộc sống và bà đưa ra một lời khuyên chân thành : "Hãy mỉm cười với nhau, mỉm cười với vợ bạn, với chồng bạn, với con bạn và với mọi người - dù đó là ai, vì điều này sẽ giúp bạn lớn lên trong tình yêu của nhau".

Halnoch McCarty

Read More